Τρίτη 4 Φεβρουαρίου 2020

Project 1 : Συζήτηση κυματομορφών σχολικού σεισμογράφου Σαπών - SNAC - NOA

Project 1 : Έρευνα  σεισμογραμμάτων από Σχολικό Σεισμογράφο SNAC
Γυμνάσιο Σαπών 
 - SNAC - ERASMUS - NOA



Ερευνούμε - συζητάμε - δοκιμάζουμε - σκεφτόμαστε, δεν είμαστε σεισμολόγοι.

Σκοπός : 
α) Γρήγορη εμπλοκή των μαθητών στο σεισμογράφο του δικτύου SNAC
β) Διερεύνηση σεισμογραμμάτων σχολικού σεισμογράφου - δικτύου SNAC στο Γυμνάσιο Σαπών (που είναι ο σεισμός και που δεν είναι)
γ) Έρευνα σεισμών μέσω των επίσημων ελληνικών ιστότοπων πρώτα από το GI (ΝΟΑ) http://www.gein.noa.gr/el/, ή μέσω καταλόγου https://bbnet.gein.noa.gr/HL/seismicity/catalogues/real-time-catalogue 
σε περίπτωση που δεν βρούμε το σεισμό μέσω : UOA, GD (AUTH), DGG (NKUA), GD (UPAT)    και  CSEM - EMSC
δ) Χειρισμός του προγράμματος Google Earth για την μέτρηση αποστάσεων
ε) Χειρισμός προγραμμάτων Word για αποθήκευση (και αργότερα Excel για την επεξεργασία δεδομένων)
στ) Έρευνα και συζήτηση σε καθημερινή βάση μαθητών και καθηγητών που εμπλέκονται στο πρόγραμμα SNAC για να μπορέσουν όλοι  να εμπλακούν στην λογική του προγράμματος SNAC, από το σπίτι με χρήση Η/Υ ή tablet (ή κινητού) χωρίς απαραίτητη την χρήση SWARM – σε αυτή τη χρονική περίοδο
ζ) Να μπορούν να ανακαλύπτουν την ώρα που έφτασε το σεισμόγραμμα σε UTC στο σεισμογράφο SNAC – Γυμ. Σαπών, να μετατρέπουν δεκαδικές γεωγραφικές συντεταγμένες σε γεωγραφικές συντεταγμένες με μοίρες, πρώτα λεπτά, δεύτερα λεπτά.

η) Δημιουργία γραφικής παράστασης μεγεθών σεισμών / αποστάσεων από σεισμογράφο SNAC – Γυμ. Σαπών

Σύντομη περιγραφή : Οι μαθητές διαχωρίζουν σεισμούς από «θόρυβο», σε ένα αρχείο word αποθηκεύουν τα δεδομένα που ερευνούν, ελέγχουν την έρευνά τους με την βοήθεια του Ελληνικού ή Διεθνούς Σεισμογραφικού Δικτύου. Αποθηκεύουν σεισμογράμματα από το σεισμογράφο SNAC του Γυμνασίου Σαπών και των κοντινών σεισμογράφων από το δίκτυο Hellenic Unified Seismic Network (H.U.S.N.). Το αρχείο στέλνεται σε συντονιστή μαθητή ή καθηγητή και γίνεται η τελική επεξεργασία στην τάξη, στην αρχική φάση ή όπως επιλεγεί.


Φάση Α : έρευνα και συλλογή δεδομένων 
Ανοίγουμε ένα αρχείο word για να καταγράψουμε τα δεδομένα που θα ερευνήσουμε για μελλοντική χρήση.

Ανοίγουμε την ιστοσελίδα του σχολικού σεισμογράφου Σαπών 
στο :  https://snac.gein.noa.gr/plotfiles/RE950.php

Ανοίγουμε τα σεισμογραφήματα κοντινών επίσημων σταθμών : 
SMTH - Σαμοθράκη 
http://bbnet.gein.noa.gr/plots/SMTH.html
RDO - Κομοτηνή 
http://bbnet.gein.noa.gr/plots/RDO.html
ALXA
Ψάχνουμε να βρούμε κυματομορφές που μοιάζουν με σεισμούς. Κατ' αρχήν προτιμάμε να δούμε σεισμούς που εμφανίσθηκαν τις βραδυνές ώρες ή απογευματινές ώρες όπου ο "θόρυβος" είναι μικρότερος.
Αν δεν βρούμε κάτι εμφανές μπορούμε  να πάμε στην χθεσινή σελίδα του SNAC - Γυμνασίου Σαπών, όπου αποθηκεύονται οι χθεσινοί σεισμοί και βρίσκεται εδώ : https://snac.gein.noa.gr/seismograms-database/

και αντίστοιχα πρέπει να συγκρίνουμε σεισμογράμματα της χθεσινής ημερομηνίας από SMTH, RDO, ALXA :
πχ για τις 20/5/2020 για την Σαμοθράκη : SMTH
http://bbnet.gein.noa.gr/qplot_all/2020/05/SMTH.20200520.gif
ή για Κομοτηνή  RDO : 

ή για τις 20/5/2020 για ALXA : 

και θα έχετε τα σεισμογραφήματα που θέλετε για κάθε μέρα χωριστά ακόμη και αν έχουν περάσει πολλές μέρες.

Επιλέγουμε ένα σεισμικό γεγονός και καταγράφουμε τον χρόνο που έγινε σύμφωνα με το δικό μας σεισμόγραμμα. 
Oι ώρες είναι σε παγκόσμια ώρα GMT - δεν μας πειράζει διότι όλα τα σεισμογραφικά δίκτυα δίνουν ώρες GMT.

Η τοπική ώρα (Local Time, LT) είναι  GMT+2 όταν έχουμε χειμερινή ώρα και GMT+3 στην θερινή ώρα.


Φάση Β : Επαλήθευση και αποθήκευση 

Αποθηκεύουμε στο αρχείο word 3-4 σεισμογραφήματα (πχ RDO, SMTH,ALXA) μαζί με τα δεδομένα του SNAC - Γυμνάσιο Σαπών.

Πηγαίνουμε στην ιστοσελίδα του Γεωφυσικού Ινστιτούτου- NOA όπου υπάρχουν όλοι οι πρόσφατοι σεισμοί  :   

Αν θέλουμε περισσότερες μέρες δείτε εδώ :
ή εδώ για περισσότερες μέρες πίσω
ή εδώ ανάλογα με το σεισμό που ψάχνουμε 
http://bbnet.gein.noa.gr/HL/seismicity/real-time-seismicity/last-24-hours

(Αν δεν τον βρούμε τότε η άλλη λύση είναι να πάμε σε άλλα δίκτυα : 
ECSM - EMSC :  https://www.emsc-csem.org/Earthquake/europe/)

Επιλέγουμε το σεισμό που αντιστοιχεί στην ώρα που έχουμε βρει από το δικό μας σεισμόγραμμα (η ώρα θα είναι πιο μετά στις Σάπες και πιο πριν στο Γεωδυναμικό Ινστιτούτο, διότι απλά ο χρόνος που έγινε ο σεισμός θα πρέπει να προηγείται από την λήψη των των δεδομένων στην περιοχή μας).

Αντιγράφουμε την παρακάτω εικόνα με τα στοιχεία του σεισμού. 
Προτιμάμε να ασχοληθούμε με σεισμούς που έχουν περάσει από χειροκίνητο (Manual) έλεγχο των σεισμολόγων - μην κάνετε την εργασία αυτή στις 5-6 το πρωί, επειδή είστε απλά ξύπνιοι.... αυτό φαίνεται στην κάθετη που γράφει Sol Type, από τα γράμματα που βλέπετε στις αρχικές πληροφορίες του καταλόγου :  (Α) : Αuto, (M) : Manual : 






Καταγράφουμε στο αρχείο word :
Μέγεθος = 5,9 M    
Εστιακό βάθος = 37,5 km  
Απόσταση από Σάπες =  ? (θα το δούμε παρακάτω)
Δεσμό από τον σεισμό : ΝΟΑ ή όπου αλλού πήραμε στοιχεία.

Καταγράφουμε τις εικόνες των σεισμογραμάτων από SMTH,RDO, ALXA ή όπως αλλιώς είδαμε στην περιοχή μας.

Αντιγράφουμε το σημείο του σεισμογράμματος που προέρχεται από το σεισμόμετρο - SNAC του Γυμ. Σαπών και κάνουμε copy & paste στο αρχείο word (καταγράφουμε και λίγο από το θόρυβο για μελλοντική χρήση). Αν μπορούμε κρατάμε και την μπάρα του χρόνου.... αλλά αυτό θα είναι λίγο δύσκολο στην περαιτέρω χρήση.






Κάνουμε το ίδιο για τα σεισμογράμματα από SMTH, RDO,ALXA της περιοχής μας.

Για την απόσταση : ανοίγουμε το Google Earth. Τοποθετούμε μια "καρφίτσα/πινέζα" στην θέση του Γυμνασίου Σαπών. 



Περνάμε τις συντεταγμένες που έγινε ο σεισμός και βάζουμε 2η καρφίτσα. Την καρφίτσα μπορούμε να την σβήσουμε μετά αν θέλουμε. Όταν θέλουμε να μετρήσουμε αποστάσεις καλό θα είναι να "βλέπουμε" το χάρτη εδάφους από μικρή απόσταση (1-5 km) και να μετράμε ακριβώς από την "μύτη" της καρφίτσας.

Για να περάσουμε τις συντεταγμένες του σεισμού (Γεωγραφικό Πλάτος και Γεωγραφικό Μήκος) πρέπει να μάθουμε να μετατρέπουμε από τις δεκαδικές συντεταγμένες σε μοίρες, δηλαδή τις 35,0647ο   σε 35ο 3' 52,92''. Θέλει λίγο παραπάνω εργασία, δείτε παρακάτω ....
------------------------------------------------------------------------
Μετατροπή από δεκαδικές συντεταγμένες σε συντεταγμένες με μοίρες : 
γίνεται με τον παρακάτω τρόπο, έχουμε :   35,0647ο 
θα κάνουμε τα εξής : 
35,0647ο  = 35ο    0,0647 x 60      = 
                 = 35o     3,882'              = 
                 = 35o      3'    0,882x60 =
                 = 35o      3'     52,92'' 

ή χρησιμοποιείστε το δεσμό : 
http://www.calcfun.com/calc-68-metatropi-syntetagmenon-apo-dekadikes-se-moires-lepta-deyterolepta.html

-----------------------------------------------------------------------
Τοποθετούμε την πινέζα και βρίσκουμε την απόσταση από το Γυμνάσιο Σαπών χρησιμοποιώντας το χάρακα που έχει γι' αυτό το λόγο το Google Earth.


Φάση Γ : Αποστολή δεδομένων σε συντονιστή μαθητή 
ή καθηγητή 


Συμπληρώνουμε το αρχείο word με την απόσταση και όσα ζητήθηκαν παραπάνω και το αποθηκεύουμε ή το στέλνουμε σε αυτή τη φάση στο παρακάτω εμαιλ για να συγκεντρωθούν τα δεδομένα. Το εμαιλ είναι : 

Για τους καθηγητές ή τους μαθητές που μπορούν: Κατασκευάζουμε ένα φύλλο στο excel με ημερομηνία, απόσταση μέγεθος σεισμού και προσανατολισμό της περιοχής του σεισμού (Β, Ν, Δ, Α ή ΒΑ ΝΑ, ΝΔ κτλ για μελλοντική χρήση, αν θέλουμε  το αζιμούθιο), το απαραίτητο λίνκ για τον κάθε σεισμό από το ΓΙ-ΝΟΑ, περιγραφή της περιοχής του σεισμού κ.α.


Φάση Δ: Τελική επεξεργασία - δημιουργία γραφικής παράστασης (ή γραφικών παραστάσεων)

Με όλες αυτές τις τιμές μπορούμε να συνδυάσουμε και να φτιάξουμε μια γραφική παράσταση που στον οριζόντιο άξονα να έχει τα σεισμικά μεγέθη (που έγιναν αντιληπτά από το σεισμογράφο του Γυμνασίου Σαπών) και στο οριζόντιο άξονα να έχει τα μεγέθη των σεισμών.

Σημείωση : Καλό θα είναι κάθε φορά (μέρα) που κάνουμε αυτή τη δουλειά να αποθηκεύουμε στο excel σε διαφορετικά φύλλα εργασίας (αλλά στο ίδιο αρχείο) και τα σεισμογράμματα από κοντινούς σεισμογράφους του SNAC (πχ. Κων/πολη, Λήμνο, Θεσ/νίκη, Σόφια ή άλλους) μαζί με τους τοπικούς ALXA, SMTH, RDO ανάλογα με το βαθμό ενεργοποίησης του κάθε σεισμογράφου, για να μπορέσουμε να αναπτύξουμε την ερευνητική μας διάθεση αργότερα.

Παρακαλώ ιδιαίτερη προσοχή στην καταγραφή των συνδέσμων- βιβλιογραφικών αναφορών. Σεβόμαστε την δουλειά αυτών από τους οποίους λαμβάνουμε δεδομένα.


Καλή επιτυχία !
-------------------------------------------------------------------------
Οι σχολικοί σεισμογράφοι του SNAC βρίσκονται στο : 
https://snac.gein.noa.gr/project-network/
ή αν παίρνουμε δεδομένα προηγούμενων ημερών : 
https://snac.gein.noa.gr/seismograms-database/